اصطلاحات فارکسی

ارز پایه (Base Currency)

ارز پایه اولین ارز از هر جفت ارزی است و نشان دهنده ارزش ارز پایه در مقابل ارز دوم می باشد. برای مثال اگر نرخ تبادل USD/CHF برابر 1.0250 باشد، بنابراین یک دلار آمریکا برابر 1.0250 فرانک سویس است. در بازار ***** دلار آمریکا به طور طبیعی ارز پایه است، به این معنی که نرخ تبادل به عنوان واحدی از یک دلار آمریکا بیان می شود. استثناهای این قانون عبارتند از : پوند انگلیس، یورو، دلاراسترالیا و دلار نیوزیلند.  


ارز متقابل (Quote Currency)
ارز دوم در یک جفت ارز، ارز متقابل نامیده می شود. معمولاً ارز پیپ هم نامیده می شود و سود و ضرر معامله را بر حسب آن بیان می کنند.


پیپ (Pip)
یک پیپ کوچکترین واحد قیمت برای هر ارزی می باشد. تقریباً تمام جفت ارزها از پنج رقم تشکیل می شوند و در بیشتر آنها علامت اعشار درست بعد از اولین رقم است. برای مثال فرض کنید EUR/USD برابر 1.5700 است. در اینجا ارزش هر پیپ برابر کوچکترین رقم اعشار یعنی 0.0001 می باشد. بنابراین اگر ارز متقابل در هر جفت ارزی USD باشد، هر پیپ همواره برابر است با 0.01 سنت. یک استثناء جالب توجه، USD/JPY می باشد که در آن هر پیپ برابر است با 1 سنت یا 0.01 دلار.


قیمت فروش (Bid Price)
قیمت فروش قیمتی است که بازار حاضر است که یک جفت ارز را در آن قیمت از شما بخرد. در این قیمت است که تریدر ارز پایه را می فروشد. در دو نرخ تبادل ارائه شده توسط بروکر، قیمت فروش در سمت چپ قرار می گیرد.

برای مثال نرخ تبادل GBP/USD برابر 1.9753/1.9750 است. پس قیمت بید برابر 1.9750 می باشد. این بدان معنی است که شما هر پوند انگلیس را درمقابل 1.9750 دلار آمریکا می فروشید.


قیمت خرید (Ask Price)
قیمت خرید قیمتی است که بازار حاضر است که یک جفت ارز را در آن قیمت به شما بفروشد. در این قیمت است که تریدر ارز پایه را می خرد. در دو نرخ تبادل ارائه شده توسط بروکر، قیمت خرید در سمت راست قرار می گیرد.

برای مثال نرخ تبادل EUR/USD برابر 1.5702/1.5700 است. پس قیمت اسک برابر 1.5702 می باشد. این بدان معنی است که شما هر یورو را درمقابل 1.5702 دلار آمریکا می خرید. قیمت اسک، قیمت پیشنهادی (Offer Price) هم نامیده می شود.


اسپرد Bid/Ask
اسپرد تفاوت بین قیمت Bid و Ask است. هنگام ارائه قیمت بروکر یا دیلر، معمولاً چند رقم اولیه آن در نظر گرفته نمی شود. مثلاً برای USD/JPY این نرخ ممکن است برابر 107.43/107.40 باشد، اما معمولاً بدون سه رقم اول و به صورت "43/40" بیان می شود.


چگونگی قیمت دادن
نرخ تبادل در بازار ***** به شکل زیر ارائه می شود:
ابتدا ارز پایه، بعد ارز متقابل و در نهایت قیمت بید و اسک. مثلاً EURUSD 1.5700/1.5702


هزینه انجام معاملات
ویژگی مهم اسپرد این است که از آن برای محاسبه هزینه معاملات دو طرفه (round-turn trade) هم استفاده می شود. معاملات دوطرفه معاملاتی هستند که در آن شما یک جفت ارز را همزمان و در یک اندازه می خرید و می فروشید. برای مثال در نرخ تبادل 02/1.5700 برای EUR/USD، هزینه انجام معامله 2 پیپ است.
فرمول زیر برای محاسبه این هزینه استفاده می شود:
Transaction Cost = Ask Price – Bid Price


ارز متقابل (Cross Currency)
هر جفت ارزی که یک طرف آن USD نباشد، ارز متقابل نامیده می شود. این جفت ارزها رفتارهای نامنظمی از خود نشان می دهند چرا که معامله یک جفت ارز از آنها در واقع معادل دو معامله جفت ارزهایی است که یک طرف آن دلار آمریکاست. برای مثال خرید EUR/GBPمعادل خرید EUR/USD و فروش GBP/USD می باشد. معامله جفت ارزهای متقابل معمولاً هزینه بالاتری دارد.


مارجین (Margin)
وقتی که با یک کارگزار ***** حسابی را باز می کنید، برای انجام معامله باید یک حداقلی را به حسابتان واریز کنید. این مقدار حداقل از بروکر تا بروکر فرق می کند و می تواند از 100 دلار تا 100.000 دلار باشد.

هر زمانی که معامله ای انجام می دهید، درصد مشخصی از حساب شما به عنوان مارجین لازم اولیه کنار گذاشته می شود که برای معاملات جدید با توجه به جفت ارز، قیمت کنونی آن و تعداد لاتهای مورد معامله استفاده خواهد شد. اندازه لات همواره به ارز پایه اشاره دارد.

برای مثال فرض کنیم که شما یک حساب مینی با اهرم معاملاتی 200:1 یا 0.5% مارجین باز می کنید. معمولاً حسابهای مینی با لاتهای مینی معامله می کنند، پس فرض کنیم یک لات مینی برابر 10,000 دلار است. در این حساب شما برای معامله یک لات مینی، به جای فراهم کردن تمام 10,000 دلار، فقط کافیست 50 دلار در حسابتان پول داشته باشید. ( 10,000 * %0.5 = 50$)


اهرم معاملاتی (Leverage)
لوریج عبارتست از نسبت سرمایه استفاده شده در معامله به سرمایه لازم برای انجام آن معامله (مارجین). با داشتن سرمایه ای اندک و با استفاده از لوریج قادر به انجام معاملات بزرگ هستیم. لوریج در بروکرها بسیار متفاوت است و در محدوده ای بین 2:1 تا 500:1 قرار می گیرد.

مارجین + لوریج = احتمال ترکیب کشنده
ترکیب لوریج و مارجین به شما قدرت خرید زیادی را می دهد. به این معنی که اگر 5,000$ در حسابتان داشته باشید و از لوریج 100:1 استفاده کنید، می توانید تا 500,000$ معامله کنید و انگار خودتان این 500,000$ را دارید.

با قدرت خرید بالا می توانید با سرمایه ای اندک، درآمد زیادی کسب کنید. ولی مراقب باشید! لوریج به همان نسبت که می تواند برایتان سودآور باشد، همان قدر هم می تواند به شما زیان برساند.


مارجین کال (Margin Call)
همه تریدرها از مارجین کال شدن می ترسند. این اتفاق وقتی رخ می دهد که بروکر شما میزان مارجین موجود در حسابتان را برای باز نگه داشتن معامله در ضرر شما کافی نمی داند.

معمولاً وقتی در وضعیت مارجین کال قرار می گیرید معاملات در ضرر شما یکی یکی به طور خودکار و بدون اطلاع قبلی بسته می شوند تا حساب از شریط مارجین کال خارج شود.
شما می توانید به طور مؤثر با بررسی وضعیت حسابتان و استفاده از حد ضرر برای اعمال محدودیت در معاملاتتان، از مارجین کال شدن جلوگیری نمایید.

درحالی که معامله کردن با مارجین می تواند یک استراتژی سرمایه گذاری سودآور باشد، مهم است که شما جنبه ریسک آن را هم در نظر داشته باشید. حتماً در مورد مارجینی که بروکر در اختیارتان می گذارد، درک درستی حاصل کنید و موارد مبهم را از آنها سؤال کنید تا هیچ نکته ناشناخته ای برایتان باقی نماند.

خوب حالا می خواهیم کمی حساب کتاب کنیم. احتمالاً کلمات پیپ (Pip) و لات (Lot) را شنیده اید. در این درس می خواهیم توضیح بدهیم که اینها چه هستند و چگونه محاسبه می شوند.

روی این اطلاعات وقت زیادی صرف کنید، چرا که دانش پایه برای تمام تریدرهای فارکس محسوب می شوند. تا زمانی که با ارزش پیپ (pip value) و نحوه محاسبه سود و ضرر آشنا نشده اید، فکر ورود به بازار فارکس را از سرتان بیرون کنید.


پیپ چیست؟

پیپ رایج ترین نرخ افزایش یا کاهش یک ارز است. اگر EUR/USD از 1.5450 به 1.5451 برود، درواقع یک پیپ افزایش یافته است. می توان گفت یک پیپ آخرین رقم اعشار نرخ تبادل است و تعداد پیپها نشاندهنده سود یا ضرر.

از آنجایی که که هر ارزی قیمت خودش را دارد، لازم است که برای هر ارز پیپ خودش را محاسبه کنیم.

وقتی دلار ارز پایه باشد، محاسبه پیپ به صورت زیر انجام می شود:

فرض می کنیم نرخ تبادل USD/JPY برابر 105.50 است . (جفت ارزهایی که یک طرف آنها ین ژاپن است با دو رقم اعشار نمایش داده می شوند و سایر جفت ارزها معمولاً با چهار رقم اعشار) در این حالت هر پیپ برابر 0.01 خواهد بود. بنابراین:

USD/JPY=105.50
0.01 تقسیم بر نرخ تبادل، ارزش هر پیپ را به ما می دهد بنابراین ارزش یک پیپ برابر است با:

105.50 / 0.01
0.0000947 =

(عدد به دست آمده بر حسب دلار - یعنی ارز پایه - می باشد)

اگرچه این عدد طولانی به نظر می رسد ولی به زودی با توضیح مفهوم لات ابهامات برطرف خواهد شد.

USD/CHF=1.0450
0.0001 تقسیم بر نرخ تبادل، ارزش هر پیپ را به ما می دهد بنابراین ارزش یک پیپ برابر است با:

1.0450 / 0.0001
0.0000956 =

USD/CAD=1.0100
0.0001 تقسیم بر نرخ تبادل، ارزش هر پیپ را به ما می دهد بنابراین ارزش یک پیپ برابر است با:

1.0100 / 0.0001
0.0000990 =

و وقتی دلار ارز مقابل باشد ما باید محاسبات بیشتری انجام دهیم:

EUR/USD=1.5500
0.0001 تقسیم بر نرخ تبادل، ارزش هر پیپ را به ما می دهد بنابراین ارزش یک پیپ برابر است با:

1.5500 / 0.0001
0.0000645 Euro =

(عدد به دست آمده بر حسب یورو - یعنی ارز پایه - می باشد)

ولی ما می خواهیم برحسب دلار حساب کنیم پس یک ضرب دیگر باید انجام دهیم. نرخ تبادل یورو ضرب در ارزش پیپ بر حسب یورو، ارزش پیپ برحسب دلار را به ما می دهد:

0.0000645 * 1.5500
0.0001 =

GBP/USD=1.9500
0.0001 تقسیم بر نرخ تبادل، ارزش هر پیپ را به ما می دهد بنابراین ارزش یک پیپ برابر است با:

1.9500 / 0.0001
0.0000512 GBP =

(عدد به دست آمده بر حسب یورو - یعنی ارز پایه - می باشد)

ولی ما می خواهیم برحسب دلار حساب کنیم پس یک ضرب دیگر باید انجام دهیم. نرخ تبادل پوند ضرب در ارزش پیپ بر حسب پوند، ارزش پیپ برحسب دلار را به ما می دهد:

0.0000512 * 1.9500
0.0001 =

ممکن است الان چشمانتان گرد شود و با خود بگویید آیا برای هر معامله باید این همه کار انجام داد؟ نگران نباشید، پاسخ منفی است چون تمام این عملیات را کارگزارتان برای شما انجام می دهد. اما دانستن چگونگی انجام این محاسبات برای شما مفید خواهد بود.


لات چیست؟

لات واحد معامله در فارکس است. اندازه استاندارد برای هر لات برابر 100000 است. لات مینی 10000 و لات میکرو 1000 واحد است.

همانطور که قبلاً گفتیم ارزها با پیپها اندازه گیری می شوند که برابر است با کوچکترین واحد تغییر قیمت ارز. برای اینکه بتوانید از این تغییرات اندک، سودهای بزرگ بگیرید باید معاملاتی با حجم بالا انجام دهید.
فرض کنید اندازه لات ما 100000 باشد. حالا دوباره محاسبات را انجام می دهیم:

هر پیپ USD/JPY با نرخ تبادل 105.50 برابر است با 0.0000947 دلار. بنابراین یک لات آن برابر است با 100000 ضرب در 0.0000947 دلار که می شود 9.47$. یا به طور خلاصه:

100000 * (105.50 / 0.01)
per pip $9.47 =

هر پیپ USD/CHF با نرخ تبادل 1.0450 برابر است با 0.0000956 دلار. بنابراین یک لات آن برابر است با 100000 ضرب در 0.0000956 دلار که می شود 9.56$. یا به طور خلاصه:

100000 * (1.0450 / 0.0001)
per pip $9.56 =

و در حالتی که دلار ارز پایه نیست خواهیم داشت:

هر پیپ EUR/USD با نرخ تبادل 1.5500 برابر است با 0.0000645 یورو. بنابراین یک لات آن برابر است با 100000 ضرب در 0.0000645 یورو که می شود 6.45 یورو. یا به طور خلاصه:

100000 * (1.5500 / 0.0001)
Euro $6.45 =
1.5500 * $6.45 =
per pip $10 =

هر پیپ GBP/USD با نرخ تبادل 1.9500 برابر است با 0.0000512 پوند. بنابراین یک لات آن برابر است با 100000 ضرب در 0.0000512 پوند که می شود 5.12 پوند. یا به طور خلاصه:

100000 * (1.9500 / 0.0001)
GBP $5.12 =
1.9500 * $5.12 =
per pip $10 =

ضرر و سود هر معامله چگونه حساب می شود؟

فرض کنید که می خواهیم دلار آمریکا بخریم و فرانک سوئیس را بفروشیم، یعنی Buy USD/CHF

نرخ تبادل در این لحظه 1.0450/1.0453 است . چون ما می خواهیم خرید انجام دهیم، معامله ما در نرخ 1.0453 انجام می شود (یعنی باید گرانتر بخریم و ارزانتر بفروشیم).

حالا یک لات معامله خرید در نرخ 1.0453 انجام می دهیم.
چند ساعت بعد با صعود قیمت به 1.0473/1.0476 ما تصمیم می گیریم معامله را ببندیم. از آنجایی که ما خرید انجام داده بودیم، بستن این معامله به معنی فروش آن است بنابراین گویی در حال حاضر می خواهیم یک لات فروش انجام دهیم. در نتیجه قیمتی که بروکر برای بستن معامله ما در نظر می گیرد، 1.0473 خواهد بود. در این معامله ما 20 پیپ سود کرده ایم (1.0453 – 1.0473).
بنابراین مشابه محاسبات بالا سود ما برابر است با:

100000 * (1.0473 / 0.0001)
per pip $9.54 =
Profit = 20 pips * $9.54 = $190.8

به یاد داشته باشید که وقتی وارد یک معامله می شوید یا از آن خارج می شوید، حتماً اسپرد خرید یا فروش را در نظر داشته باشید.

شما همیشه یک ارز را گرانتر از قیمت واقعی آن در بازار می خرید و ارزانتر از قیمت واقعی آن در بازار می فروشید.


لوریج (Leverage) یا اهرم معاملاتی چیست؟

ممکن است تعجب کنید که چطور یک سرمایه گذار کوچک مثل شما قادر به انجام معاملات بزرگ است. این گونه تصور کنید که کارگزار شما مشابه یک بانک به شما 100000 دلار قرض می دهد تا با آن به معامله بپردازید و تنها چیزی که از شما می خواهد مبلغ 1000 دلار به عنوان وجه الضمان می باشد. خیلی عالیست، مگر نه ؟ معامله اهرمی در فارکس هم به همین صورت انجام می شود.
 

میزان اهرم مورد استفاده شما هم به کارگزارتان و هم به خود شما بستگی دارد.

معمولاً کارگزار یک حداقل حسابی را در نظر می گیرد که به عنوان حساب وجه الضمان (Account Margin) یا وجه الضمان اولیه (Initial Margin) نامیده می شود. به محض این که شما پول به حسابتان واریز می کنید و آن را شارژ می نمایید، آن وقت می توانید به معامله بپردازید. کارگزار همچنین میزان پولی (مارجین) را که به ازای هر لات معامله لازم است، تعیین می کند.

برای مثال اگر لوریج شما 1:100 باشد و یا به تعبیر دیگر کارگزار برای حساب شما مارجین 1% درنظر گرفته باشد، برای هر 1000 دلاری که در حسابتان دارید، می توانید تا 100000 دلار معامله انجام دهید و یا اگر 5000 دلار در حسابتان داشته باشید تا 500000 دلار قادر به معامله خواهید بود. درواقع این کارگزار برای هر 100000 دلاری که معامله می کنید، 1000 دلار از حساب شما به عنوان یک حساب ذخیره در نزد خود نگه می دارد.


مارجین کال (Margin Call) چیست؟

وقتی که حساب شما از مارجین مورد نیاز معامله شما کمتر شود، بروکر معاملات در ضرر شما را می بندد تا از منفی شدن موجودی حساب شما جلوگیری کند. به این کار مارجین کال گفته می شود.

مثلاً شما یک حساب 10000 دلاری دارید. شما یک معامله باز می کنید که به 1000 دلار مارجین نیاز دارد. پس برای شما 9000 دلار دیگر مارجین باقی می ماند که به آن مارجین آزاد نیز می گویند و شما به اندازه مارجین آزاد می توانید معامله جدید باز کنید.

حال اگر با همان یک معامله، ضرر شما فراتر از 9000 دلار رود، شما در شرایط مارجین کال قرار می گیرید.

پس حتماً به تفاوت مفهومی مارجین مورد نیاز یک معامله و مارجین آزاد حساب توجه داشته باشید.

اگر مانده حساب شما (equity) که برابر است با موجودی حساب به علاوه سود یا ضرر معاملات باز و در جریان، به کمتر از مارجین مورد نیاز معاملات شما برسد بروکر شما را در حالت مارجین کال قرار می دهد و معاملات باز شما را می بندد چرا که شما نمی توانید بیش از آنچه در حسابتان هست ضرر کنید. البته شرایط مارجین کال در بروکرهای مختلف کمی متفاوت است. مثلاً بعضی از بروکرها وقتی نسبت اکوئیتی به مارجین به 20% برسد، حساب را کال می کنند و بعضی دیگر با 30%.