رونمایی از شاخص‌های جدید بورس

پس از 6 سال سه‌ شاخص جدید‌ برای‌ بورس

سه شاخص جدید برای بورس از امروز در بازار سرمایه استفاده شد که شاخص قیمت وزنی هم برای اهالی بازار سرمایه به دلیل اینکه در بازه زمانی طولانی‌تری منتشر شده و هم برای شرکت‌های بازار سرمایه یک وزن ارزش بازاری را متصور شده است.

محمد فطانت، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در نشست هم اندیشی فعالان بازار سرمایه با مسوولان ارشد اقتصادی از انتشار "شاخص قیمت وزنی"، "شاخص قیمت هم وزن" و "شاخص کل هم وزن" خبر داد. محمودرضا خواجه‌نصیری- مدیر نظارت بر بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس- نیز  بلافاصله بعد از آن اعلام کرده است که هر سه شاخص در سایت  www.tsetmc.com قرار گرفته است . 

از بین این سه شاخص  " شاخص قیمت وزنی " برای اهالی بازار سرمایه بسیار مهم است، هم به این دلیل که این شاخص در بازه زمانی طولانی تری منتشر شده و هم برای شرکت های بازار سرمایه یک وزن ارزش بازاری را متصور شده است . در شرایط بی وزنی یا "هم وزنی" تاثیر نمادهای کوچک و بزرگ بر شاخص به یک اندازه هستند که در تحلیل ها قابلیت اتکای بالایی ندارند . در نهایت می توان از دو شاخص "هم وزن" در کنار تحلیل های دیگر استفاده کرد .

*بهنام بهزادفر ، مدرس دانشگاه و تحلیل گر بازار سرمایه

جهت  استنباط بهتر تفاوت دو "شاخص کل" و "شاخص قیمت" فرض می شود در بورس صرفا یک نماد وجود دارد . فرضا این نماد قبل از  برگزاری مجمع 1000 ریال قیمت داشته و بعد از 300 ریال تقسیم سود نقدی در روز بازگشایی 900 ریال قیمت گذاری می شود.  شاخص کل که قیمت و بازده نقدی را محاسبه می کند قیمت نهایی سهم را مجموع 900 و 300 ریال محاسبه کرده و در نتیجه 20 درصد رشد را نشان می دهد ، اما شاخص قیمت بدون درنظر گرفتن سود نقدی صرفا به محاسبه تفاوت قیمت دو سهم می پردازد و  10 درصد ریزش را نشان می دهد . در بازارهای مالی دنیا هر دو شاخص منتشر می شود و هر کدام از آنها نیز به نوعی نقاط قوت و ضعف مربوط به خود را دارد .

به نقل از سنا، برخی معتقد هستند که میزان بازدهی هر فرد باید با سود نقدی که دریافت کرده است محاسبه شود و برخی نیز می گویند  سود نقدی عمدتا دوباره در بورس سرمایه گذاری نمی شود ، از آن بازار عملا خارج می شود و در نهایت باید شاخص قیمت ها ملاک محاسبات باشد . طبیعیست در روزهایی که مجمعی وجود ندارد و تقسیم سودی صورت نمی گیرد هر دو شاخص یک رفتار ثابتی را نشان می دهند . به عنوان مثال در جدول زیر این موضوع بررسی شده است .

عمده سرمایه گذاران بازار سرمایه معتقد بوده اند که بعد از ریزش بازار از روز  15 دی 1392 شاخص کل میزان افت را  به درستی نشان نداده است و میانگین ریزش بازار از آن زمان تا کنون بیشتر از درصدیست که شاخص نشان می دهد . شاخص کل از محدوده 89500 به محدوده 64700 رسیده است که نشان می دهد بازار سرمایه بعد از یک رشد بسیار زیاد در سال 92 از بالاترین رقم تاریخی خود 28 درصد ریزش داشته است . اما شاخص قیمت از محدوده 44900 به 28200 رسیده است. اما باید در نظر داشت که به جز حذف سود نقدی تفاوت خاصی در دو شاخص وجود ندارد و هنوز هم قیمت شرکت های سرمایه گذاری در شاخص محاسبه می شوند که به نوعی یک محاسبه مضاعف است، نمادهای بسته شده نیز در هر دو شاخص قرار دارند و اتفاقا در شرایط فعلی این نمادها وزن زیادی نیز دارند و بنابراین شاخص در محاسبه درصد ضمنی ضرر یا سود بازار کماکان ناتوان است . اما پیش بینی می شود که در روزهای آتی سهامداران بیشتر از شاخص کل از رقم شاخص وزنی در گزارشات و تحلیل های خود استفاده کنند . هم چنین آن دسته از تکنیکالیست هایی که اعتقاد به تعدیل سود نقدی نداشته اند و به داده های قیمتی خام استناد می کردند از این شاخص استقبال بیشتری می کنند .

اما در راستی آزمایی دو شاخص می توان از ضریب P/E استفاده کرد . همانگونه که در تصویر زیر مشخص می شود در نیمه اول سال 93 ضریب قیمت به درآمد بطور مداوم کاهشی بوده است اما شاخص کل بورس در دو ماه اردیبهشت و تیر عکس این موضوع را می دهد و در واقع یک سیگنال ضعیف خرید به سهامداران داده است ، اما ظریب P/E آن را تایید نکرده است . حال بعد از گذشت چندین ماه می توان این موضوع را راحتتر قضاوت کرد . به نظر می آید که آمار P/E بسیار بیشتر و دقیقتر نسبت به شاخص کل، وضعیت قلب تپنده بورس تهران را نشان داده است.

همان گونه که در تصویر زیر نیز مشخص است شاخص قیمت روند نزدیک تری نسبت به P/E دارد و سهامدار اگر در آن تاریخ از داده های شاخص قیمت استفاده می کرد در خرید سهام محافظه کاری بیشتری به خرج می داده است که اتفاقا تصمیم درستی نیز بوده است.

«شاخص قیمت (وزنی-ارزشی)» را می توان از این پس به عنوان شاخص اول بورس جایگزین شاخص کل کرد . امید است سازمان بورس آمار قیمت به در آمد روزانه بازار را هم منتشر کند تا سهامداران بتوانند در تصمیم گیری های خود دقیقتر عمل کنند . در حال حاضر این نماد به صورت ماهانه منتشر می شود .