معاملات با ضریب اهرمی (Leverage)

ضریب اهرمی اعتباری است که کارگزاران بازار آتی یا فارکس به شما می دهند تا از این طریق قادر باشید با سرمایه اندک و کمی که دارید به معامله در بازار ارز بپردازید.

استفاده از ضریب اهرمی (لوریج) در تمامی بازار های مالی به این شکل عمومیت ندارد و تنها در بازار آتی و ارز (فارکس ) است که چنین اعتباری از طریق کارگزار به معامله گر داده می شود.

  

کارگزار ها در این بازار از ضرایب اهرمی ۱:۱۰۰ ، ۱:۲۰۰ یا حتی از ضریب اهرمی ۱:۵۰۰ استفاده می کنند.

در بازار CFD این ضریب ۱:۱۰ و در بازار سهام واقعی ۱:۱ است.

این موضوع به نوعی می تواند یک دام برای تازه واردین این کار محسوب شود.کسانی که با رویاهای آنچنانی قدم به بازار های مالی می گذارند و در اندیشه رسیدن به یک ثروت رویائی هستند. همین تازه واردین هستند که با استفاده غلط و نادرست از ضریب اهرمی (لوریج) کاخ آرزوهایشان در مدت زمانی کوتاه به کوخ تبدیل می شود و جز بازندگان بازار قرار می گیرند. در این گفتار سعی می شود تا با بررسی بیشتر این موضوع تازه واردین را از خطراتی که استفاده نادرست از ضریب اهرمی (لوریج) برایشان به ارمغان می آورد آگاه کنیم.

اگر فرض کنیم که سرمایه شما در هنگام ورود به بازار ۱۰۰۰ دلار است و از کارگزار خود یک ضریب اهرمی (لوریج) ۱:۱۰۰ دریافت کرده اید شما قادر خواهید بود تا سقف ۱۰۰ هزار دلار به خرید و فروش و معامله بپر دازید.

۱۰۰۰۰۰=۱۰۰*۱۰۰۰

مبلغ مجاز برای معامله=ضریب اهرمی*سرمایه اولیه

در اینجا به بررسی چند تعریف می پردازیم:

۱لات : در بازار فارکس به ۱۰۰۰۰۰ دلار اصطلاحا ۱ لات گفته می شود .

۰٫۱ لات:در بازار فارکس به ۱۰۰۰۰ دلار اصطلاحا ۰٫۱ لات گفته می شود.

۰٫۰۱ لات : در بازار فارکس به ۱۰۰۰ دلار اصطلاحا ۰٫۰۱ لات گفته می شود.

کارگزاران معمولا برای باز کردن حساب از سه نوع حساب استفاده می کنند:

حساب استاندارد:کمترین سرمایه لازم برای افتتاح این حساب بین دو تا پنج هراز دلار است و کمترین لات مورد معامله در این حساب ۱ لات است.

حساب مینی:کمترین سرمایه لازم برای افتتاح این حساب بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ دلار است و کمترین لات مورد معامله در این حساب ۰٫۱ لات است.

حساب میکرو :کمترین سرمایه لازم برای افتتاح این حساب بین ۳۰ تا ۵۰ دلار است و کمترین لات مورد معامله در این حساب ۰٫۰۱ لات است.

اگر به خاطر داشته باشید در مثال بالا و زمانی که سرمایه شما ۱۰۰۰ دلار بود با دریافت ضریب اهرمی (لوریج) ، ۱:۱۰۰ از کارگزار اجازه معامله در بازار ارز تا ۱۰۰۰۰۰ دلار را پیدا کردید.

باید توجه داشته باشید که این به این معنی نیست که اجازه از دست دادن پول تا این مبلغ برای شما امکان پذیر است بلکه این اعتباری است که برای شروع کار به شما اعطا شده است و در صورتی که شما ۱۰۰۰ دلار در معاملات آتی خود ضرر متحمل شوید سرمایه شما به طور کامل از بین رفته است.

کلیه برنامه های معاملاتی کارگزاران حساب سود و زیان را بصورت لحظه به لحظه و خودکار محاسبه کرده و سود/زیان شناور در هر لحظه محاسبه می‌شود و اگر شما به حدود حداقلی حساب خوب برسید، پوزیشن‌ها یا همان معاملات شما را می‌بندد.

داشتن لوریج مورد نظر که از کارگزار برای شروع معاملات دریافت می کنید به این معنی نیست که باید از تمام این لوریج استفاده کنید .

با توجه به نکات بالا بیایید دو حالت مختلف را در یکی از معاملاتمان در نطر بگیریم:

با همان مثال مورد نظرمان اگر ۱۰۰۰ دلار داشته باشیم و از لوریج ۱:۱۰۰ استفاده کرده باشیم:

فرض کنیم وارد یک موقعیت خرید در زوج ارز GBPUSD در قیمت ۱٫۵۲۵۰ می شویم (موقع خرید قیمت Ask باید به مقداری که تعیین کرده‌اید برسد ) .بعد از خرید ما قیمت شروع به کاهش می کند و تا ۱٫۵۱۴۰ کاهش می یابد.

۱۱۰-=۱٫۵۲۵۰-۱٫۵۱۴۰

این اختلاف بر حسب پیپ است و همانطور که می دانید هر پیپ حداقل واحد جابجایی ارزهای مختلف است.

حال بیائید با توجه به اینکه ما قابلیت استفاده از لات سایز تا سقف ۱ لات را دارا می باشیم از دو لات سایز متفاوت برای حجم پوزیشن استفاده کنیم:

۱٫ استفاده از ۰٫۰۱ لات: با این مقدار جا بجائی که در جهت عکس پوزیشن خرید ما صورت گرفته ما ۱۱۰ پیپ ضرر کرده ایم.

تبدیل پیپ به دلار در هر ارزی متفاوت است که به طور خودکار در پلت فرم متاتریدر انجام می شود .در اینجا برای راحتی کار بیایید فرض کنیم که در این زوج ارز به ازای ۱ لات هر پیپ ۱۰ دلار است

پس وقتی ما از ۰٫۰۱ لات استفاده می کنیم هر پیپ معادل ۱۰۰ سنت است.در مثال فوق ما ضرری معادل ۱۱۰ پیپ داشتیم پس:

۱۱۰۰۰ سنت=۱۰۰ سنت*۱۱۰

این ضرر معادل ۱۱ دلار است که حدودا ۱ درصد از اصل سرمایه ماست که ضرری منطقی است .

۲٫ استفاده از ۱ لات:با استفاده از ۱ لات محاسبات به صورت زیر است :

۱۱۰۰ دلار=۱۰دلار*۱۱۰

این ضرر حتی ۱۰۰ دلار بیشتر از سرمایه موجود ماست و قبل از اینکه ضرر ما به این مبلغ برسد در زمانی که در ۱۰۰ پیپ ضرر هستیم حساب ما به طور خودکار توسط کارگزار بسته می شود.

امیدوارم با این مثال به اهمیت استفاده درست از لوریج و خطراتی که استفاده نادرست از لوریج به دنبال دارد آگاه شده باشید.

یکی از اصول بسیار مهم معامله کردن در بازارهای مالی باقی ماندن در بازار است. علم مدیریت سرمایه با آنالیز آماری نتایج گذشته استراتژی و مدلسازی(مثلا استفاده از مونت کارلو) نتایج محتمل آینده را با یک توزیع رندوم(نه لزوما با سناریو ۵۰% یعنی رندوم ۵۵% یا ۶۰% نیز قابل پیاده سازی است) شبیه سازی میکند. برای موفق بودن طولانی مدت در بازار، باید دید واضح و مناسبی نسبت به نقاط اکسترممی ضرر استراتژی داشت و برای آن کاملا آماده بود.

مدیریت سرمایه در مورد لورج این نظر را دارد که باید Position Sizing براساس میزان تحرک بازار صورت پذیرد و استفاده از یک لورج ثابت در همه اکانتها عملا به معنی تنظیم نکردن ریسک معامله برای بازار است.

با اطمینان می توان گفت تنها دلیل وجود آمار ۹۰% بازنده برای بازیگران بازارهای مالی و خصوصا فارکس وجود چاقوی بسیار تیزی است بنام ضریب اهرمی، که همیشه لبه تیز آن به سمت تریدر است. همه جا گفته می شود که لورج یک شمشیر یا تیغ دولبه است. ولی باور کنید این شمشیر فقط و فقط یک لبه دارد. و فقط گردن تریدر است که بالا بردن ارزش پیپ و از طرف دیگر کم کردن سرمایه ریسک، راه بقای خود را تنگ تر و تنگ تر میکند.

دقت کنید که سرمایه ریسک با بالا بردن حجم پوزیشن کم میشود(چون پوزیشن بزرگتر مارجین بیشتری طلب میکند).

از طرفی پوزیشن بزرگتر ارزش پیپ بیشتری دارد.

برای محاسبه اینکه چند پیپ محل برای ضرر داریم، باید سرمایه ریسک را بر ارزش پیپ تقسیم کنیم.

یعنی یک عدد کسری داریم که صورت آن کم و مخرج آن بزرگ می شود. خود ببینید که این عدد کسری با بالا بردن حجم پوزیشن چقدر زود به سمت صفر میل میکند!!

آمار سود و ضرر در بازارهای دیگر که لورجی در این حد در آنها وجود ندارد، بسیار به رقم طبیعی ۵۰% نزدیک است(نه که به سمتی متمایل نباشه ولی نزدیک ۵۰-۵۰ هست). و آمار سود و ضرر در بازار فارکس که لورج در آن ۱:۱۰۰ است، ۹۰% بازنده و ۱۰% برنده(و بقولی بجای ۱۰% باید گفت ۵% سربه سر(Breakeven) و فقط ۵% برنده) است.تنها دلیل این موضوع در اختیار گذاشتن ابزار خطرناکی بنام ضریب اهرمی است.

حال بیایید نگاهی به تفاوت بین لوریجی که کارگزار در حین باز کردن حساب در اختیار ما می گذارد و لوریجی که در یک معامله واقعی از آن استفاده می کنیم بیندازیم:

اگر در یک پوزیشن به صورت فول مارجین (استفاده از آخرین حد لات پیشنهادی کارگزار) وارد بازار شویم در واقع لوریج واقعی مورد استفاده با لوریج اکانت برابر است .

حال در نظر بگیرید که ما پوزیشنی با حجم کمتر می گیریم و میخواهیم بدانیم در واقع از چه لوریجی استفاده کرده ایم:

مثلا فرض کنید لورج اکانت ۱:۱۰۰ است و سرمایه شما ۲۰۰۰$ و پزیشن ۰٫۳ لاتی گرفته اید.

لورج = میزان سرمایه درگیر : کل سرمایه

در مثال فوق:

لورج = ۳۰,۰۰۰$ : ۲۰۰,۰۰۰$ = ۱:۶٫۵

اما باید توجه داشته باشید تنها مورد قابل اتکا پیپ ضرری ای است که میتوانید با آن لورج تحمل کنید. مثلا در همین مثال با درگیری سرمایه ۰٫۳ لات و لورج محاسبه شده ۱:۶٫۵ پیپ ضرر قابل تحمل بصورت زیر محاسبه می شود:

سرمایه ریسک = سرمایه – مارجین مورد نیاز = ۲۰۰۰$ – ۳۰۰$ = ۱۷۰۰$

ارزش پیپ = ۳$ به ازای هر پیپ

پیپ ضرر قابل تحمل = ۵۶۶ پیپ.

این رقم خوبی نیست و باید سعی کنید حداقل ۱۰۰۰ پیپ رو داشته باشید زیرا در طول زمان ممکن است دوره های ضرر را تجربه کنید.

ضمنا دقت کنید که همه این محاسبات برپایه رسیدن به کال مارجین، یعنی حالت اکسترممی بنا شده. و روش درست مبنی بر مدیریت سرمایه این است که مثلا پس از ۱۰۰۰ پیپ ضرر حداکثر Draw Down اکانت مثلا ۵۰% باشد. در این صورت پوزیشن سایزی که حداقل ۱۰۰۰ پیپ ذخیره را حاصل سازد(X) به این صورت محاسبه می شود:

حداقل پیپ ضرر مد نظر= ۱۰۰۰ پیپ ====> ۱۰۰۰ = سرمایه ریسک تقسیم بر ارزش پیپ

ارزش پیپ = X تقسیم بر ۱۰۰۰۰

سرمایه ریسک = ۲۰۰۰ – مارجین مورد نیاز = ۲۰۰۰ – (X تقسیم بر لورج) = ۲۰۰۰ – (X تقسیم بر ۱۰۰)

مقاله فوق در نظر داشت تا نگاهی هر چند اجمالی به یکی از ابزارهای مهم در بازار فارکس با عنوان لوریج داشته باشد.

با تمام این گفتارها آمار سالیانه بازندگان تغییر چندانی نمی کند ،این بازندگان را افراد کم هوش و بی استعداد تشکیل نمی دهند درصد بالائی از این بازندگان افرادی هستند که در مشاغل دیگر جامعه افراد موفقی به حساب می آیند .

بایدسعی کنیم در معاملات خود از یک لوریج کنترل شده و منطقی استفاده کنیم تا حداقل با کنترل این مورد یکی از فاکتورهای مهم باخت را در مورد خود از بین ببریم.

آماتورها از این موضوع چندان دل خوشی ندارند و فکر می کنند استفاده از لوریج پائین که به نوعی کنترل کننده ریسک است باعث می شود میزان سود آنها به طرز چشمگیری کاهش یابد .

باید به یک نکته مهم توجه داشت و آن اینکه اصولا اولین و مهمترین رمز کار که جز ابتدائی ترین اصول محسوب می شود حفظ بقا در بازار است یعنی اینکه قادر باشیم برای مدتی طولانی در بازار باقی بمانیم .

در این راه باید از مسائلی که موجب به خطر انداختن سرمایه و افزایش ریسک موجود می گردد دوری کرد.

کارگزاران حرفه ای هائی هستند که ذهن آماتورهای بازار را از پیش خوانده اند. آنها می دانند که با دادن چنین لوریج های مرگباری به تازه کاران آنها دیر یا زود در دام طمع گرفتار می آیند و در یک پوزیشن خاص که به قول خودشان اعتبار بیشتری دارد گرفتار می شوند و باعث نابودی و از بین رفته سرمایه شان در مدت زمان کوتاهی می شوند.

با حل معادله فوق X برابر ۱۸۰۰۰ دلار و یا همان ۰٫۱۸ لات می شود.

نکته دیگر اینکه بروکرها درصدی را از شما بابت مارجین مطالبه می کنند به این معنی که شما باید بر اساس درصد مورد نظر بروکر سرمایه در اختیار داشته باشید که بتوانید به معامله بپردازید .مثلا اگر این درصد را ۲ در نظر بگیریم:

منظور از ۲% که گفته میشود منظور این است که برای گرفتن یک پوزیشن ۱ لاتی(۱۰۰ هزار دلاری) باید حداقل به اندازه ۲% ارزش پزیشن که میشود ۲۰۰۰ دلار پول در اکانت داشته باشید.

عملا مارجین ۲% یک مفهوم دیگر هم دارد و آن اینکه لورج اکانت ۱:۵۰ است. بعنوان مثال:

مارجین مورد نیاز یک پزیشن ۰٫۱ لاتی با لورج ۱:۱۰۰ = ۱۰۰$

مارجین مورد نیاز یک پزیشن ۰٫۵ لاتی با لورج ۱:۲۰۰ = ۲۵۰$

اگر در میانه راه باز بودن پزیشن، پول شما به قدری کم شود(ضرر کنید) که مارجین کافی پزیشن بازتان را نداشته باشید، خودبخود بسته میشود. بعضی بروکرها کل پزیشن و بعضی بخشی از آن را می بندند.

معاملات اهرمی و ارزش پپ

اگر کارگزار به شما امکان معامله به اندازه ۱۰,۰۰۰$(۰٫۱ لات) با سرمایه‌ای کمتر از ۱۰۰۰$ را می‌دهد، پس اعتباری که به حساب شما اختصاص می‌دهد از کجا تامین می‌شود؟ آیا احتمال دارد که بیش از سرمایه اولیه خود ضرر کنید؟

بگذارید در ابتدا به شما این اطمینان را بدهم که در بازار فارکس امکان اینکه بیش از سرمایه اولیه یا کپیتال خود ضرر کنید وجود ندارد. یعنی حداکثر سرمایه در ریسک میزان سرمایه اولیه شماست. کلیه برنامه های معاملاتی کارگزاران حساب سود و زیان را بصورت لحظه به لحظه و خودکار محاسبه کرده و سود/زیان شناور در هر لحظه محاسبه می‌شود و اگر شما به حدود حداقلی حساب خوب برسید، پزیشن‌ها یا همان معاملات شما را می‌بندد.

حال باید به این نکته بپردازیم که ضریب اهرمی مثل یک شمشیر دو لبه عمل می‌کند! درست است که کارگزار برای حساب فرضا ۱۰۰۰$ شما ضریب ۱:۱۰۰ در نظر گرفته و شما امکان معامله تا سقف ۱۰۰,۰۰۰ دلار را دارید، اما با درگیر کردن کل یا مقدار زیادی از سرمایه خود، فقط به سریع از بین رفتن آن کمک می‌کنید. اصولا این را همیشه به یاد داشته باشید که «رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود.»

فرض کنیم پزیشنی که قبلا داشتیم را هنوز هم داریم. مثلا دیروز در نرخ ۱٫۲۲۵۶ پزیشنی به اندازه ۰٫۱ لات روی زوج ارز EURUSD باز کردیم. دقت کنید که موقع خرید قیمت Ask باید به مقداری که تعیین کرده‌اید برسد در حالیکه موقع Sell باید در قیمت Bid جفت ارز مورد نظر را فروخت. سرمایه اولیه‌مان هم ۵۰۰$ است. در صورتی‌که ۱ لات معامله کرده باشید، برای زوج ارز EURUSD هر یک پیپ معادل ۱۰$ است. بنابراین وقتی معامله شما به اندازه ۰٫۱ Lot بوده است، ارزش هر یک پیپ ۱$ می‌باشد. همانطور که در درسهای قبل ذکر شد، هر پیپ حداقل واحد جابجایی ارزهای مختلف است.

فرض کنیم از زمان باز کردن پزیشن(معامله) خرید یورو/دلار(دیروز) تا امروز نرخ به ۱٫۲۱۹۶ رسیده باشد. یعنی در خلاف جهتی که شما تحلیل کرده بودید، رفته است و الان شما به اشتباه بودن تحلیل خود پی برده و قصد بستن پزیشن فوق را دارید. با محاسبه اختلاف نرخ ورود و نرخ خروج، مقدار پیپ سود/زیان را بدست آورید. در این مثال:

۶۰ پیپ =۰٫۰۰۶۰ = ۱٫۲۱۹۶ – ۱٫۲۲۵۶ = نرخ خروج – نرخ ورود

از آنجا که اندازه پزیشن شما ۰٫۱لات بوده و ارزش هر پیپ ۱$ است(در زوج ارز EURUSD) پس میزان خالص ضرر شما در این معامله ۶۰$ می‌باشد. دقت کنید که اگر مقدار پول بیشتری را درگیر این معامله کرده بودید، ضرر بیشتری نیز می‌کردید. مثلا اگر بجای ۰٫۱ لات با ۰٫۲ لات پزیشن می‌گرفتید، ارزش هر پیپ به ۲$ به ازای هر یک پیپ تغییر می‌کرد؛ و از آنجا که این معامله ۶۰ پیپ ضرر داشت، ضرر خالص شما ۱۲۰$ می‌شد.

البته ارزش هر پیپ(Pip Value) برای زوج ارزهای مختلف متفاوت است. واقعیت این‌است که برای توضیح کامل آن وقت زیادی لازم است! اما از آنجا که این قضیه هم بطور خودکار در پلتفرم کارگزاران تعبیه شده و نیازی به محاسبات شما نیست، در اینجا فقط به آوردن جدولی که در آن ارزش پیپ ارزهای مختلف آورده شده اکتفا می‌شود. در جدول زیر ارزش دلاری هر پیپ برای زوج ارزهای مختلف برای اندازه پزیشن ۰٫۱ لات آورده شده است. دقت کنید که اگر ارزش پیپ زوج ارزی ۱$ به ازای هر یک پیپ است و اندازه پزیشن شما ۰٫۵ لات، بنابراین ارزش هر پیپ برای پزیشن شما ۵$ به ازای هر یک پیپ خواهد بود.